کاخ گلستان؛ بنای تاریخی پایتخت

به گزارش خبرنگار گروه مناطق «سردبیر پرس»؛ کاخ گلستان یکی از بنا‌های باشکوه و زیبای سلطنتی در پایتخت است که در لیست میراث یونسکو، ثبت جهانی شده است. این کاخ مجموعه‌ای از چند عمارت و تالار در محوطه‌ای پر از درختان بسیار زیبا و بلند است. مجموعه کاخ گلستان تهران، قدمت طولانی دارد و شاهد بر اتفاقات تاریخی بسیار در دوره‌های مختلف بوده است.

یکی از جاذبه‌های دیدنی شهر تهران که معماری خاص آن در کنار کاشی‌کاری‌ها و آینه‌کاری‌های بی‌نظیرش، قطعاً از نظر هر گردشگری زیبا به نظر می‌رسد.
کاخ گلستان سمت بازار تهران و خیابان ۱۵ خرداد قرار دارد. چندین سال قبل تهران همین محله بود که امروزه با کف سنگ فرش، محیطی عالی برای گشت و گذار است. کاخ گلستان که در فهرست میراث فرهنگی یونسکو ثبت شده از آثار دوره قاجار است و با قدمت بیش از ۴۴۰ سال جزو خاص‌ترین مجموعه‌های تاریخی ایران است و هنوز هم زیبایی‌های خود را دارد. دلیل نام‌گذاری این مجموعه به خاطر قرار گرفتن در میان باغی با درختان چنار و سرو است.
عمارت گلستان برای مدت‌ها میزبان شاه‌های ایران بوده و امروزه از آن همه اُبهت کاخ گلستان فقط چند ساختمان باقی‎مانده است. صحنه‌های بی‌نظیری قابل دیدن است. دنیایی از نقاشی‌ها خاص و بی‌نظیر ایرانی دل هر بیننده را می‌برد.
 
برخی از بخش‌های مختلف این کاخ بسیار زیبا و دیدنی عبارتند از:
محیط مجموعه: شامل درختان بلند قامت و‌سر به فلک کشیده و فواره‌ها است و محل مناسبی برای ثبت لحظه‌های خاص است. قبل از آنکه وارد ساختمان بشوید، حتماً از دور تا دور این مجموعه لذت کافی راببرید. بازارچه کوچکی نیز در نزدیکی در ورودی است که صنایع دستی زیبایی را می‌فروشد.
شمس‌العماره: اولین بنای ساخته شده که جنس آن فلز است.  بهتر است در ابتدا به شمس‌العماره بروید که قبلاً به‌عنوان نماد پایتخت بوده است. این بنای مرتفع جزو معروف‌ترین بنا‌های کاخ گلستان است. اسکلت این ساختمان بر اساس الگوی ساختمان‌های فرنگ است که از ناصرالدین شاه به جا مانده است.این ساختمان از نظر بلندی، تزئینات و طراحی بسیار زیبا بوده و شامل پنج طبقه جزو بلندترین ساختمان‌های تهران بوده است داخل ساختمان نیز آینه کاری‌ها و نقاشی‌ها و گچ بری‌های زیبایی می‌بینید. ایوان تخت مرمر، این ایوان که دیوانخانه نام دارد، قدمت آن به دوران کریم خان زند برمی‌گردد و در دوران قاجار محل شادی شاهان بوده است. ایوان با گچ‌بری، سنگ تراشی، خاتم‌کاری، آینه کاری و منبت و مشبک بسیار زیبا و چشم‌نواز است.
تزئینات طلاکاری شده روی سطح‌های سنگی مانند شمس‌العماره که نشان‌دهنده سبکی محبوب در دوران قاجار است. زرگران ماهر آن زمان ورقه‌های فلزی در این تزیینات استفاده می‌کردند و مهارت خود را نشان می‌دادند. استفاده از طلا در تزئینات معماری کاخ گلستان، همراه با تأکید بر عمر بلند این بنا، ارزش این مجموعه را بیشتر می‌کند.
تاریخچه کاخ گلستان:
توجه به اسناد و سفرنامه پیترو دلاواله، تاریخچه کاخ گلستان به زمان شاه عباس صفوی بر می‌گردد. با این‌حال، مهم‌ترین دوره در تاریخ کاخ مربوط به آقا محمدخان قاجار است. آقا محمدخان بعد از پیروزی بر لطفعلی‌خان زند، در سال ۱۲۱۰ هجری قمری به فرمانروایی رسید و تهران را به‌عنوان پایتخت انتخاب کرده و اهمیت کاخ سلطنتی گلستان را بالا برد.

ناصرالدین‌شاه قاجار، اولین پادشاه ایران که به اروپا سفر کرد نیز در این کاخ تاج‌گذاری شده. در نتیجه کاخ گلستان معماری اروپایی تغییرات اساسی شد و ظاهر جدیدی در آن ایجاد شد. در کل دوران قاجار، این مجموعه به‌عنوان مرکزی برای حکومت‌داری، اقامتگاه سلطنتی و آموزش هنرمندان و معماران بوده است. همین موضوع آن را به قسمت مهمی برای تولید آثار هنری در قرن نوزدهم تبدیل کرده است.

دوره سلطنت مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و احمدشاه قاجار هیچ نوع تغییر عمده‌ای در این کاخ سلطنتی ایجاد نکردند، این دوره به دلیل اتفاق‌های تاریخی مهمی مانند انقلاب مشروطه و پیامد‌های آن از اهمیت بالایی برخوردار بوده است.
کاخ گلستان در دوران پهلوی اول و پهلوی دوم نیز تغییراتی در آن ایجاد شده با در نظر گرفتن این موضوع، کاخ گلستان تاریخی بیش از چهار قرن است و مجموعه‌های قابل توجه از میراث تاریخی ایران در آن باقی مانده است. این کاخ شاهدی ارزشمند از مهم‌ترین لحظه‌های تاریخ ایران است.
 
انتهای پیام/